AİBÜ Genç TEMA Topluluğu Akıcı Öğrenme Grubu
DÖNEMLİK FAALİYET PLANI
Erken çocukluk döneminde duyuların uyarılması, ayırt etme ve problem çözme becerilerinin geliştirilmesi yoluyla yapılacak çevre eğitimi ile çocukların farkındalık düzeylerini yükseltmek ve olumlu tutumlar benimsetmek amacıyla TEMA Vakfı eğitim bölümü tarafından hazırlanan Minik TEMA eğitim programı içerisinde yer alan etkinlikler uygulanacaktır. Etkinlikler akıcı öğrenme özellikleri olan; merak uyandırma, dikkati odaklama, doğrudan deneyim, hisleri paylaşmaya uygun olarak ve bir aktif bir pasif nitelikli olması göz önünde bulundurularak seçilmiştir.
Etkinlikler Bolu merkezde bulunan ilkokul bünyesindeki anasınıflarında ve bağımsız anaokullarında Milli Eğitim izniyle 18 Kasım 2013- 27 Aralık 2013 tarihleri arasında altı hafta boyunca haftanın bir günü eğitmen arkadaşların ve okulların uygunluğu gözetilerek her sınıfa bir defa gidilmesi önkoşuluyla uygulanacaktır.
Aşağıda uygulanacak etkinlikler, uygulayıcı eğitmenlerin isimleri, uygulanacak okullar verilmiştir.
UYGULANACAK ETKİNLİKLER
1) ETKİNLİK 19 - Toprağı Tut Uçmasın!
Etkinlik Çeşidi: Bütünleştirilmiş Oyun ve Hareket Etkinliği
KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERi
Dil Gelişimi:
-Kazanım 10; Görsel materyalleri okur.(Göstergeleri: Görsel materyalleri inceler. Görsel materyalleri açıklar. Görsel materyallerle ilgili sorulara cevap verir.)
Motor Gelişim:
-Kazanım 1; Yer değiştirme hareketleri yapar. (Göstergeleri: Yönergeler doğrultusunda koşar.)
Sosyal ve Duygusal Gelişim:
-Kazanım12; Değişik ortamlardaki kurallara uyar.(Göstergeleri: İstekleri ile kurallar çeliştiğinde kurallara uygun davranır. Çevredeki güzelliklere değer verir.)
MATERYALLER
Rüzgâr erozyonu ile ilgili görseller.
SÖZCÜK VE KAVRAMLAR
Erozyon, rüzgâr erozyonu
ÖĞRENME SÜRECi
Çocuklar oyunu oynayabilecekleri park, bahçe, kır, ormanlık alan gibi açık bir alana çıkarlar ve onlara erozyonla ilgili bir oyun oynayacakları söylenir.
Rüzgârın kuvvetli estiği yerlerde toprağı uçurarak sürüklediği, toprağın faydalı kısımlarının bu şekilde sürüklendiği için bunun toprağa zarar verdiği ve buna rüzgâr erozyonu dendiği çocuklara hatırlatılır. Toprakta bulunan ağaç ve bitki miktarı arttıkça rüzgârın toprağa zarar vermesinin önleneceği ve rüzgâr erozyonunun meydana gelmeyeceği bilgisi paylaşılır. Şimdi ağacı ve bitkisi az olan toprakların başına gelenlerle ilgili bir oyun oynayacakları söylenerek oyunun kuralları anlatılır.
"Toprağı Tut, Uçmasın!" etkinliği şu şekilde oynanır:
Çocuklar alana istedikleri gibi dağılarak oldukları yerde kımıldamadan dururlar. Artık onlar „toprak‟tır. Toprakların kımıldamadan durmaları, ebe gelirken kaçmamaları gerekmektedir. İçlerinden bir gönüllü ebe (rüzgâr) olarak öne alınır. Bir diğer gönüllü çocuk da koruyucu (ağaç) olarak seçilir. Ebe ve koruyucu yüzleri gruba dönük yan yana dururlar. Öğretmenin işaretiyle oyun başlar ve ebe (rüzgâr), toprak olan arkadaşlarını ebelemeye çalışır. Ebe topraklardan herhangi birine koşup değmeden önce koruyucu, ebe ile toprak arasına girerse, toprağı korur. Eğer ebe toprağa değmeyi başarırsa toprak "erozyona uğradım!" diye bağırır ve sürükleniyormuşçasına ilerleyerek oyun alanında başka bir yere çömelir, oyunun sonuna kadar bekler. Ebenin amacı tüm toprakları çömeltip erozyona uğratmak, koruyucunun (ağacın) görevi ise toprakları korumaktır. Oyun grubun farklı kararlarına göre sonlandırılabilir. Bazen tüm topraklar erozyona uğrayana, bazen de koruyucu (ağaç) bazı toprakları erozyona uğramaktan koruyana kadar devam eder. Ardından başka bir ebe ve koruyucu ile oyun yeniden başlatılabilir. Oyunun ardından sınıfa dönüldüğünde, oyun ile benzeşim kurularak rüzgâr erozyonu ve ağaçlandırmanın toprağı korumadaki öneminden bahsedilir. Anlatımı güçlendirmek için rüzgâr erozyonu ile ilgili fotoğraflar gösterilir, videolar izletilebilir. Açık uçlu sorular sorularak verilen bilgileri anlayıp anlamadıkları değerlendirilir.
DEĞERLENDİRME
Çocuklar küçük gruplara ayrılarak kraft kâğıtlarının üzerine oyunu resimlerler ve birbirlerine anlatırlar. Çocukların günü anlatma sürecinden sonra çocuklara aşağıdaki sorular yöneltilebilir:
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
Etkinliğin uygulanacağı alan önceden ziyaret edilmelidir.
Bir önceki "Rüzgârla Uçan Topraklar" etkinliği çocuklara hatırlatılarak bu etkinlikle ilişkilendirilmelidir.
ÖNERİLEN DİĞER ETKİNLİKLER
Aynı etkinlik su erozyonuna uyarlanarak gerçekleştirilebilir.
AİLE KATILIMI
Aileler etkinlik hakkında önceden bilgilendirilebilir ve etkinliğin ardından erozyonla ilgili görseller çoğaltılarak, açıklayıcı kısa bilgiler de eklenerek eve gönderilebilir.
2) ETKİNLİK 30 - Yeraltında Saklananlar
Etkinlik Çeşidi: Bütünleştirilmiş Matematik ve Fen Etkinliği
KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERi
Bilişsel Gelişim:
-Kazanım 4; Nesneleri sayar. (Göstergeleri: İleriye doğru birer birer ritmik sayar. Saydığı nesnelerin kaç tane olduğunu söyler.)
-Kazanım 5; Nesne ya da varlıkları gözlemler. (Göstergeleri: Nesne/varlığın adını, büyüklüğünü, miktarını söyler.)
-Kazanım 8; Nesne ya da varlıkların özelliklerini karşılaştırır.(Göstergeleri: Nesne/varlıkların büyüklüğünü, miktarını ayırt eder, karşılaştırır.)
Dil Gelişimi:
-Kazanım 10; Görsel materyalleri okur. (Göstergeleri: Görsel materyalleri inceler. Görsel materyallerle ilgili sorulara cevap verir.)
MATERYALLER
"1001 Minik Hayvanı Bulun (TÜBİTAK Yay.)" ya da toprak altında yaşayan küçük canlıların resimlerini içeren bir kitap/poster, bir adet fon kartonu, renkli kalemler.
SÖZCÜK VE KAVRAMLAR
Geometrik şekil: Büyük-küçük
ÖĞRENME SÜRECİ
● Her çocuktan kendi vücudundan daha küçük bir hayvanı düşünüp ismini söylemesi istenir. Çocukların cevapları panoya yapıştırılmış bir fon kartonu üzerinde oluşturulan iki sütunlu bir tablonun birinci sütununa yazılır. Sütunun başına hatırlatmak için bir çocuk vücudu resmi çizilir.
● Sonra her çocuktan kendi ellerinden küçük bir hayvanı düşünüp ismini söylemesi istenir. Çocukların cevapları tablonun ikinci sütununa alt alta yazılır. Sütunun başına hatırlatmak için bir el resmi çizilir.
● Daha sonra çocuklara bu tabloda kaç tane hayvanın ismi olduğunu sayma önerilir. Hep beraber sütunlardaki hayvanlar sayıldıktan sonra insanın dışında ne kadar çok canlının dünyada yaşadığından bahsedilir. Bunların dışında çocukların akıllarına gelmeyen, sayamadıkları ve tanımadıkları pek çok canlının dünyada yaşadığı çocuklara hatırlatılır. Daha sonra her iki sütundaki canlılar büyüklükleri ve yaşadıkları yerler açısından karşılaştırılır.
● Çocuklara toprağın üzerinde birçok canlı görülebildiği söylenir ve "Acaba canlılar toprağın altında da yaşayabilirler mi?" diye sorulur ve çocukların cevapları dinlenir. Canlıların yaşamak için nelere ihtiyaç duyduğu soru-yanıt yöntemiyle konuşulur. Karıncalar, kurtçuklar, böcekler ve solucanlar gibi bazı minik canlıların yaşaması için toprağın uygun bir ortam olduğundan söz edilir.
● Daha sonra 1001 Minik Hayvanı Bulun kitabındaki "Yeraltında" bölümünde olduğu gibi toprak altında yaşayan böcek, kurtçuk gibi hayvanları gösteren resimleri olan bir kitap çocuklara gösterilir. Bu küçük canlıların çoğunlukla toprağın en üst katmanında yaşadığı vurgulanır.
● Çocuklara ilgili sayfaları incelemeleri için bir süre verilir ve bu sırada sayfalarda bulunan, toprak altında yaşayan minik hayvanların isimleri söylenir. Daha sonra çocuklardan sırayla istedikleri bir minik hayvanı seçip sayfada kaç tane olduğunu sayarak söylemeleri istenir. Her bir çocuk bir hayvanı sayıp sayısını söyledikten sonra etkinlik tamamlanır.
DEĞERLENDİRME
Etkinliğin değerlendirilmesi için aşağıdaki sorular çocuklara yöneltilebilir:
● Biraz önce etkinlikte neler yaptık? Bu etkinlikte hangi kitabı/kitapları kullandık? Resimde hangi minik hayvanları gördük?
● Posterde/kitapta gördüğünüz minik hayvanlar arasında sizi şaşırtan hayvan oldu mu? Neden şaşırdınız?
● Bu etkinlikte hangi minik hayvanların isimlerini öğrendiniz? Hangi minik hayvanın sayısı diğerlerinden daha fazlaydı?
● Kitapta gördüğünüz böceklerden daha önce gördünüz mü? Nerede gördünüz?
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
● Çocuk sayısının fazla olması durumunda kitaptaki resimli sayfalar büyütülerek çocukların kolaylıkla incelemesi sağlanmalıdır.
● Çocuklarla beraber oluşturulan tablonun yer aldığı fon kartonu da sınıf panosunda sergilenmelidir. Böylece çocuklar, iki görseli inceleyerek kendi kendilerine hatırlama çalışmaları yapabilirler.
ÖNERİLEN DİĞER ETKİNLİKLER
● Bu etkinlik, çocukların saydıkları hayvanların sayılarına dair bir grafik oluşturup grafiği yorumlamaları ile tamamlanabilir. Grafik, çocuklar tarafından çizilmiş hayvan resimleri ile de oluşturulabilir.
● Bu etkinliğin ardından minik hayvanların toprak altında nasıl yaşadığını çocukların anlamalarını sağlamak üzere toprağın içinde hava olduğunu keşfedecekleri bir fen etkinliği planlanıp uygulanabilir.
● Bir labirent sayfası hazırlanıp labirentin başına bir karınca resmi, sonuna da toprak altı görüntüsü çizilip "karınca toprak okuluna gitmek istiyor, ona yardım edelim" yönergesi verilip bir okuma yazmaya hazırlık etkinliği yaptırılabilir.
● Mevsim koşulları küçük toprak canlılarının gözlemlenmesine uygunsa çocuklarla bahçeye çıkılıp kitabın "Yeraltında" bölümünde gördükleri canlıları bahçede bulmaya çalışmaları istenebilir. Sınıfa döndükten sonra da çocuklardan gözlemlerine dair resimler yapmaları ve arkadaşlarına anlatmaları sağlanabilir.
AiLE KATILIMI
● Ailelere benzer bir sistemle hazırlanmış olan ve yine TÜBİTAK yayını olan "1001 Hayvanı Bulun" ve "Denizdeki 1001 Şeyi Bulun" kitaplarını alarak çocuklarıyla beraber incelemeleri önerilir.
Not: Etkinlikler Minik TEMA Öğretmen Rehberi 2013-2014 kitapçığından alıntılanmıştır.
ADI-SOYADI | GİDECEKLERİ OKUL | GİDİLECEK GÜN |
Kerem Şafak Karakabak Merve Çaba | Doğancı Ayşe Yılmaz Becikoğlu İlkokulu | CUMA |
100. Yıl İlkokulu | ||
Öznur Açıkyer Sevde Gül Köseoğlu | Milli Egemenlik İlkokulu | PERŞEMBE |
Mevlana İlkokulu | ||
Fatmanur Burcu Bozik Kübra Özer | 50. Yıl İzzet Baysal İlkokulu | SALI |
Esra Cantürk Nagihan Demirsu | Yıldırım Bayezid İlkokulu | SALI |
Yunus Emre İlkokulu | ||
Esra Yaşa İsa Taş | Karaköy TOKİ İlkokulu | ÇARŞAMBA |
Mehmet Akif Ersoy İlkokulu | ||
Timuçin Güner Kübra Uygaç | Koç İlkokulu | CUMA |
Atatürk İlkokulu | ||
Cansu Yıldız Ebru Taş | Canip Baysal İlkokulu | PERŞEMBE |
İnkılap İlkokulu | ||
İnci Yakut Şükran Tuna | Sakarya İlkokulu | CUMA |
Behiye Baysal İlkokulu | ||
Hatice Sever Sena Yavuz | Kültür İlkokulu | SALI |
Paşaköy İlkokulu | ||
Münevver Alemdar Müşerref Çobanoğlu | Gazi Paşa İlkokulu | CUMA |
Not: Etkinliklerin her hafta belirtilen günlerde uygulanması planlanmaktadır. Okulların ve eğitmenlerin uygun olma durumlarına göre günler değişiklik gösterebilir.
AİBÜ Genç TEMA Topluluğu Minik TEMA Eğitimi
DÖNEMLİK FAALİYET PLANI
Erken çocukluk döneminde duyuların uyarılması, ayırt etme ve problem çözme becerilerinin geliştirilmesi yoluyla yapılacak çevre eğitimi ile çocukların farkındalık düzeylerini yükseltmek ve olumlu tutumlar benimsetmek amacıyla TEMA Vakfı eğitim bölümü tarafından hazırlanan Minik TEMA eğitim programı içerisinde yer alan etkinlikler uygulanacaktır.
Etkinlikler Bolu Merkezdeki bağımsız beş anaokulunda öğretmen rehberliğinde Minik TEMA programının bir yıl süreyle aynı sınıfa uygulanması şeklinde 18 Kasım 2013- 27 Aralık 2013 tarihleri arasında altı hafta boyunca her hafta pazartesi günü uygulanacaktır. Uygulanacak etkinlikler Minik TEMA Öğretmen Rehberi 2013- 2014 kitapçığındaki 42 etkinlikten 21 tanesinin seçilmesiyle belirlenmiştir. Uygulayıcı öğretmenler ve eğitmenler, uygulanacak okullar aşağıda verilmiştir.
Eğitmen Adı Soyadı | Öğretmen Adı Soyadı | Gidilecek Okul |
Tülay Sarı Hülya Akdemir | Büşra KARADAŞ | Aktaş Anaokulu |
Ayşe Demir Merve Özdemir Erva Özkan Öznur Uygur | Tacettin Tezcan | Mebrure İlhan Bağışgil Anaokulu |
Zeynep Akın Merve Aydın | Mükerrem ACAR | Latife Hanım Anaokulu |
Elif Çalışkan Mine Ünal | Nermin SEZGİN | Bolu Bağışçılar Vakfı Anaokulu |
Emine Özkan Nagihan Özal | Filiz GÜNEY | Vali Mehmet Ali Türker Anaokulu |
Öğrenci Desteksiz Minik TEMA uygulayan Okul | Sema SARI | Karacasu İlkokulu |
Öğrenci Desteksiz Minik TEMA uygulayan Okul | Fatma ÖZYAMAN | Karacasu İlkokulu |
Öğrenci Desteksiz Minik TEMA uygulayan Okul | Eylül DEMİRTAŞ | Mehmet Akif ERSOY |
Öğrenci Desteksiz Minik TEMA uygulayan Okul | Fatma BETÜL TÜRK ÖRDEK | Behiye Baysal İlkokulu |
Minik TEMA Öğretmen Rehberi kitapçığındaki 42 etkinlikten seçilen 21 etkinlik aşağıda verilmiştir. Etkinlik içeriklerinin bulunduğu Minik TEMA Öğretmen rehberi 2013-2014 kitapçığı ekte sunulacaktır.